เครื่องแต่งกายของตัวละครในการแสดงโขน
เครื่องแต่งกายสำหรับใช้ในการแสดงโขน ใช้การแต่งกายแบบ ยืนเครื่อง ซึ่งเป็นการแต่งกายจำลอง เลียนแบบ จากเครื่องทรงต้นของ พระมหากษัตริย์แบบโบราณ ที่มีความสวยงามวิจิตรตระการตา แบ่งเป็น 3 ฝ่าย คือ ฝ่ายมนุษย์ เทวดา พระ นาง ฝ่ายยักษ์แลฝ่ายลิง สำหรับบ่งบอกถึงยศถาบรรดาศักดิ์และตำแหน่ง
นอกจากนั้นตัวละครอื่น ๆ จะแต่งกายตามแต่ลักษณะของตัวละครนั้น ๆ เช่นฤๅษี กา ช้าง ม้า วัว ควาย ฯลฯ สวมหัวโขน ซึ่งมีการกำหนดลักษณะ และสีไว้อย่างเป็นระบบและแบบแผน ใช้สำหรับกำหนด ให้ใช้เฉพาะกับตัวละคร สีของเสื้อเป็นการบ่งบอกถึงสีผิวกาย ของตัวละครนั้น ๆ เช่น พระรามสีกายเขียวมรกต พระลักษณ์สีกายเหลืองบุษราคัม ทศกัณฐ์สีกายเขียวมรกตหนุมานกายสีขาวมุกดา สุครีพกายสีแดงโกเมน เป็นต้น
ซึ่งเครื่องแต่งกายในการแสดงโขนในของ ตัวพระ ตัวนาง ตัวยักษ์และตัวลิงมีดังนี้
- ตัวพระ เช่น พระราม พระลักษณ์ พระพรต พระสัตรุต : ผู้แสดงตัวพระ จะสวมเสื้อแขนยาวปักดิ้น และเลื่อม ประดับด้วยปะวะหล่ำ มีอินธนูที่ไหล่ และพาหุรัด สวมกรองศอทับด้วยทับทรวง สังวาลและตาบทิศ ส่วนล่างสวมสนับเพลาไว้ข้างใน นุ่งผ้านุ่งยกจีบโจง ไว้หางหงส์ทับสนับเพลา ด้านหน้ามีชายไหว และชายแครงห้อยอยู่ ประดับด้วยสุวรรณประกอบ รัดเอวด้วยรัดพัสตร์ คาดปั้นเหน่ง ศีรษะสวมชฎาประดับด้วยดอกไม้เพชรที่ด้านซ้าย ดอกไม้ทัดที่ด้านขวา มีอุบะ ตามตัวสวมเครื่องประดับต่าง ๆ ประกอบด้วยกำไลเท้า ธำมงรค์ แหวนรอบ กรรเจียกและทองกร แต่เดิมตัวพระจะสวมหัวโขนในการแสดง แต่ภายหลังไม่เป็นที่นิยม เพียงแต่แต่งหน้า และสวมชฎาแบบละครในเท่านั้น
|